Aynı şey yolların üzerinde vakıflar tarafından kurulan konaklarda da uygulanır, yolcu eğer ihtiyacı varsa yatağının başucundaki keseden alabilirmişBinitine ücretsiz bakılır, ücretsiz üç gün yemek verilirmişEskiden “Kapıyı kapat!” denilmezmiş
Allah (cc) kimsenin kapısını kapatmasın diye düşünülürmüş“Kapıyı ört, ya da sırla” denilirmiş Kapının kapanmadan yavaşça örtülmesi edebdenmiş“Lambayı söndür” demezlermiş
Allah (cc) kimsenin ışığını söndürmesin, “Lambayı dinlerdir” derlermişLamba yakılmaz, uyandırılırmış Uyuyan birisi uyandırılmak için sarsılmaz veya adı ile çağırilmazmış“Agah ol erenler” derlermiş Nezaket, incelik, edeb her işin başı imiş de ondan… Ona eren uyanık olurmuş İnsanların sözü kesilmez, işaret ve işmar edilmez, fısıltılar, gizli konuşmalar hoş karşılanmazmışHanımlar “Efendi” derlermiş beylerine, “siz” derlermiş
Hanımefendiliklerini gösterirlermiş Gezerken yere yumuşak basılır, ses çıkarmamaya çalışılırmışYerdeki haşerata basmamaya özen gösterdiği için, adı “Karınca basmaz Efendiye” çıkan insanlar varmışKapıdan çıkarken arkasını dönmemek, geri geri çıkmak edebmiş
Kapı eşiğindeki ayakkabılar, dışarıya doğru değil, içeriye doğru çevrilirmiş“Git bir daha gelme!” der gibi değil de, “gitsen de ayağının yönü buraya dönük olsun” der gibi dizilirmişEskiler hayatı o kadar nurani, o kadar temiz, o kadar manâlı yaşarmış
“Komşuya hatır soran sıra sıra terlikler, Ölçülü uzaklıkta yakın beraberlikler
” diye tarif eder Üstad N Fazıl bu hali…Eskiler “Edeb Ya Hu!” derler, Onu görüyor gibi yaşamaya çalışırlarmış
O varken başkasına bakmaz, Onu unutmuş gibi hallere girmezlermişEzel ve Ebed Sultanı’nın huzurunda nasıl hareket edilmesi gerekiyorsa öyle hareket etmek isterlermiş “Bizi takip eden, her halimizi perdesiz, engelsiz gören, şu anda bizim durumumuza bakan Allah var!” der gibi, o mânâyı hatırlatmak için her yere “Edeb Ya Hu!” yazarlarmış“Allah’ın huzurunda edeb” demekmiş bu… İnsan nerede olursa olsun Allah’ın huzurunda değil midir?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder